Đối với những phụ nữ tiền mãn kinh đang trải qua các liệu trình điều trị ung thư sẽ có nguy cơ bị một trong các ca biến chứng gây khó chịu nhất đó là bị vô sinh. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây cho thấy, cấp độ của một loại thuốc hiện có dùng trong điều trị ung thư có khả năng ngăn ngừa vô sinh do trải qua điều trị bằng liệu pháp xạ trị cho những người phụ nữ bị ung thư.
Trong một nghiên cứu trên chuột cái, nhóm nghiên cứu do John Schimenti, Đại học Cornel, Ithaca, NY (Mỹ) đứng đầu đã phát hiện thấy rằng hoạt động của gen ức chế kiểm soát kinase 2 (CHK2) có trong loại thuốc có tên là chất ức chế CHK2 đã bảo vệ các tế bào trứng, trứng chưa trưởng thành của chuột cái khỏi bị tổn hại do xạ trị gây ra. Các kết quả của nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Genetics mới đây.
Vô sinh là một mối quan tâm lớn ở những người phụ nữ vẫn trong độ tuổi sinh sản nhưng đang phải trải qua các liệu pháp điều trị ung thư. Liệu pháp hoá trị liệu và xạ trị là hai phương pháp được dùng phổ biến nhất hiện nay. Nó có thể phá huỷ tế bào trứng và khiến cho phụ nữ khó thụ thai hơn, đặc biệt là ở những người phụ nữ sau 35 tuổi.
Schimenti đã lưu ý rằng mặc dù phụ nữ có thể thực hiện đông lạnh trứng của họ để tăng khả năng có con sau điều trị nhưng biện pháp này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn. Do đó, điều này khiến bệnh nhân rơi vào tình cảnh tiến thoái lưỡng nan và gặp phải nhiều vấn đề liên quan đến cảm xúc. Trong tình cảnh này, rất cần tìm ra các phương pháp có thể giúp bảo vệ khả năng sinh sản của phụ nữ trải qua quá trình điều trị ung thư. Vì vậy, nghiên cứu mới này của nhóm nghiên cứu có thể giúp chúng ta tiến gần hơn với mục tiêu mong muốn này.
Trong một nghiên cứu năm 2014, Schimenti và các đồng nghiệp đã phát hiện thấy những tổn thương tế bào trứng do xạ trị gây ra liên quan đến sự gia tăng hoạt tính của protein CHK2 ở chuột. Trong nghiên cứu gần đây này, nhóm nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu xem xét CHK2 có thể thể bảo vệ tế bào trứng của chuột hay không.
Nhóm nghiên cứu phát hiện thấy rằng chất ức chế CHK2 có tên gọi là “CHK2iII”, một phân tử có kích cỡ nhỏ mà đã từng được thử nghiệm trước đây như là một loại thuốc chống ung thư và mô phỏng hóa quá trình loại bỏ gen CHK2 ở những con chuột cái, có khả năng ức chế hiệu quả con đường chuyển hóa CHK2.
Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu, loại thuốc này có khả năng ngăn ngừa tế bào trứng của chuột khỏi bị phá huỷ do tiếp xúc với phóng xạ và nó cho phép chúng sinh ra những chuột con khỏe mạnh.
Mặc dù các nhà nghiên cứu rất vui mừng với những phát hiện này, tuy nhiên họ không thể loại trừ khả năng những con chuột con của những con chuột được điều trị bằng xạ trị có thể có các đột biến tế bào trứng của chúng do bị phơi nhiễm phóng xạ từ mẹ.
Theo Schimenti giải thích thì mặc dù tế bào trứng của chuột phải trải qua liệu pháp xạ trị nhưng nó hoàn toàn vẫn sinh ra nhưng con chuột khỏe mạnh.Tuy nhiên vẫn có thể có đột biến xuất hiện ở các thế hệ sau, bởi vì xạ trị có thể làm phá vỡ cơ chế phát triển quan trọng quá trình kiểm soát chất lượng gen di truyền. Do đó cần thiết phải nghiên cứu trình tự hệ gen.
Nhóm nghiên cứu tin rằng, các kết quả nghiên cứu của họ sẽ là cơ sở để một ngày nào đó trong tương lai có thể áp dụng kết hợp đồng thời chất ức chế CHK2 và liệu pháp điều trị ung thư để bảo vệ khả năng sinh sản cho người phụ nữ. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng cũng cần có nhiều nghiên cứu sâu hơn nữa để xác định mức độ an toàn và hiệu quả của cách tiếp cận này khi áp dụng ở người.
P.T.T (NASATI), theo http://www.medicalnewstoday.com/articles/319274.php, 5/9/2017