Dầu canola thường xuyên được quảng cáo như là một loại dầu ăn lành mạnh. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy nó có thể có hại hơn là hữu ích – đặc biệt đối với não.
Các kết quả nghiên cứu đã được Nghiên cứu gia cao cấp, Tiến sĩ Domenico Praticò, Trường Đại học Y Lewis Katz thuộc Đại học Temple, Philadelphia, PA và các cộng sự báo cáo trong các Báo cáo nghiên cứu khoa học gần đây.
Dầu canola là một loại dầu thực vật có nguồn gốc từ hạt cải, hay chính là Brassica napus, một loại thực vật có hoa màu vàng thuộc họ cải bắp.
Mẫu dầu canola thương mại đầu tiên được phát triển bởi các nhà nghiên cứu Canada trong những năm 1970. Không giống như một số dạng dầu hạt cải khác, dầu canola có ít axit erucic, axit béo omega-9. Dầu Canola cũng có ít chất béo bão hòa và có nhiều chất béo không bão hòa, có tác dụng làm giảm cholesterol và bảo vệ tim.
Trên thực tế, các nghiên cứu tự cho rằng “dầu cải hiện có thể coi là một trong những loại dầu thực vật tốt nhất về mặt chức năng sinh học và có khả năng giúp giảm các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tật và cải thiện sức khoẻ”.
Với những báo cáo nổi bật như vậy, không có gì ngạc nhiên khi dầu canola đã trở thành một trong những loại dầu tiêu thụ phổ biến nhất ở Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Praticò cho biết: “Dầu Canola thu hút người tiêu dùng bởi vì nó rẻ hơn các loại dầu thực vật khác, và nó được quảng cáo là khỏe mạnh mặc dù có rất ít nghiên cứu đã kiểm tra lại lời quản cáo này, đặc biệt là những ảnh hưởng đối với não”.
Dầu Canola và bệnh Alzheimer
Đối với nghiên cứu này, Tiến sĩ Praticò và các đồng nghiệp đã tìm cách tìm hiểu thêm về việc dầu canola ảnh hưởng đến sức khoẻ của não như thế nào. Cụ thể hơn, bằng cách sử dụng các mô hình chuột 6 tháng tuổi, họ đã xem xét cách thức dầu thực vật ảnh hưởng đến bệnh lý của bệnh Alzheimer.
Bệnh Alzheimer là hình thức phổ biến nhất của chứng mất trí. Trong khi nguyên nhân chính xác của bệnh Alzheimer vẫn là một bí ẩn, người ta tin rằng việc hình thành các mảng protein amyloid-beta, hay còn gọi là các “mảng bám”, đóng vai trò hết sức quan trọng của căn bệnh này.
Các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu việc có một chế độ ăn uống giàu dầu canola lại gây ảnh hưởng đến sự hình thành các mảng bám amyloid-beta, cũng như cách nó ảnh hưởng đến học tập và trí nhớ.
Nhóm đã phân chia mô hình chuột Alzheimer thành hai nhóm. Một nhóm được ăn một chế độ ăn giàu canola, với hai muỗng cà phê dầu cải dầu tương đương với lượng con người tiêu thụ hàng ngày, và nhóm còn lại được cho ăn một chế độ ăn bình thường. Cả hai nhóm này được theo dõi trong suốt 6 tháng.
Ở giai đoạn 1 năm tuổi, cả hai nhóm chuột sau khi đã hoàn thành bài kiểm tra mê cung, nhóm nghiên cứu tiếnh ành đánh giá kỹ năng học tập và trí nhớ của chúng.
Dầu canola làm tăng sự hình thành mảng bám
Các nhà nghiên cứu sau khi đánh giá xem xét nhận thấy, chuột có chế độ ăn giàu dầu canola bị tăng cân và tình trạng trí nhớ làm việc xấu đi đáng kể.
Điều thú vị là, loài gặm nhấm ăn dầu canola cho thấy có sự biến đổi amyloid-beta gọi là 1-40, điều này làm gia tăng sự hình thành các mảng bám amyloid-beta và gây tổn thương các khớp thần kinh là các cấu trúc chịu trách nhiệm truyền thông tin giữa các tế bào não. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sự biến đổi amyloid-beta 1-40 dẫn đến sự hình thành mạnh các mảng amyloid-beta 1-42.
Tiến sĩ Praticò giải thích: “Amyloid-beta 1-40 làm vô hiệu hóa các hoạt động của amyloid 1-42, có nghĩa là làm giảm sút amyloid 1-40, điều này giống với quan sát trong nghiên cứu, hình thành cac amyloid 1-42 không kiểm soát. Trong mô hình này, sự thay đổi tỷ lệ các amyloid dẫn đến gây tổn thương rất lớn đến thần kinh, giảm liên lạc thần kinh và suy giảm trí nhớ”.
Dựa trên những kết quả này, các nhà nghiên cứu suy đoán việc tiêu thụ dầu canola lâu dài sẽ không mang lại bất kỳ lợi ích nào cho sức khoẻ của não, và nó thực sự có thể có hại.
“Mặc dầu dầu cải dầu là dầu thực vật nhưng chúng ta cần phải cẩn thận trước khi nói rằng nó có lợi cho sức khoẻ. Căn cứ vào những bằng chứng từ nghiên cứu này, dầu canola không nên được coi là tương đương với những loại dầu ăn có lợi ích sức khoẻ khác”, Tiến sĩ Domenico Praticò nói.
Các nhà nghiên cứu hiện đang có kế hoạch tiến hành một nghiên cứu thêm với mục đích xác định việc tiêu thụ dầu canola trong bao lâu sẽ có thể làm tăng sự hình thành các mảng beta amyloid. Nhóm nghiên cứu cũng muốn điều tra xem dầu canola chỉ giới hạn đối với bệnh Alzheimer hay bao gồm cả những bệnh liên quan đến trí nhớ khác.
Tiến sĩ Pratico cho biết thêm rằng, việc tiêu thụ dầu canola cũng có thể ảnh hưởng đến sự khởi phát các chứng bệnh thoái triển thần kinh khác hoặc các dạng sa sút trí tuệ khác.