(NASATI) – Ngày 21/3/2017, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) tổ chức Hội thảo “Chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam: Phương pháp tính toán và thu thập dữ liệu”, nhằm hỗ trợ các Bộ, ngành, địa phương trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo. Tham gia Hội thảo có: ông Sacha Wunsch-Vincent, kinh tế gia cao cấp, Ban Kinh tế học và Thống kê, WIPO; ông Hoàng Minh, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN (Bộ KH&CN); và lãnh đạo một số đơn vị liên quan trong Bộ KH&CN.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Hoàng Minh, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN, cho biết, việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và năng lực đổi mới sáng tạo có mối quan hệ mật thiết với nhau. Chính vì vậy, Nghị quyết số 19 -2016/NQ-CP của Chính phủ về thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia giai đoạn 2016 – 2017, định hướng năm 2020, đã đưa nhiệm vụ cải thiện các chỉ số về đổi mới sáng tạo với những mục tiêu cụ thể.
Để triển khai các nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP nói chung, cũng như thúc đẩy việc cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo quốc gia nói riêng, Chính phủ đã giao cho các Bộ, ngành và địa phương có trách nhiệm cải thiện từng chỉ số theo phân công cụ thể, đồng thời yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương phải chủ động tìm hiểu phương pháp, cách tính toán và ý nghĩa của từng chỉ số xếp hạng, cung cấp thông tin kịp thời để các tổ chức quốc tế có căn cứ xác thực trong đánh giá, xếp hạng. Bộ KH&CN được Chính phủ giao làm đầu mối theo dõi việc cải thiện các chỉ số về đổi mới sáng tạo của các Bộ, ngành, địa phương (với 82 chỉ số, theo báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2016 – GII 2016).
Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index – GII) là một bộ công cụ đánh giá xếp hạng năng lực đổi mới sáng tạo của các quốc gia/nền kinh tế, được WIPO phối hợp với Trường kinh doanh INSEAD (Pháp) và Đại học Cornell (Hoa Kỳ) xây dựng lần đầu tiên vào năm 2007. Phương pháp đánh giá được liên tục hoàn thiện qua từng năm nhằm có được một bộ công cụ đo lường năng lực đổi mới sáng tạo của quốc gia/nền kinh tế. Bộ công cụ đánh giá này chính xác hơn, phong phú và toàn diện hơn so với các thước đo đổi mới sáng tạo truyền thống như số lượng các bài báo nghiên cứu được công bố, số đăng ký bằng độc quyền sáng chế hay các mức chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển.
Tại Hội thảo, các đại biểu đến từ các đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN đã được nghe ông Sacha Wunsch-Vincent, chuyên gia cao cấp Ban Kinh tế học và Thống kê, WIPO, trình bày về quá trình xây dựng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu GII và Khung chỉ số GII; phương pháp tính toán, nguồn dữ liệu và công tác thu thập dữ liệu.
Theo ông Sacha Wunsch-Vincent, đổi mới sáng tạo được hiểu theo nghĩa rộng (không chỉ là đổi mới sáng tạo dựa trên nghiên cứu và phát triển mà còn là những đổi mới sáng tạo không dựa trên nghiên cứu và phát triển) và bao gồm cả đổi mới về tổ chức, thể chế, môi trường kinh doanh… Đánh giá của Tổ chức WIPO thể hiện quan điểm năng lực đổi mới sáng tạo của một quốc gia có liên hệ mật thiết với trình độ phát triển và hiệu quả hoạt động của hệ thống đổi mới sáng tạo của quốc gia đó cùng sự kết nối với các quốc gia khác, nền kinh tế khác.
Ông Sacha Wunsch-Vincent đánh giá cao sự tiến bộ trong đổi mới sáng tạo ở Việt Nam, đặc biệt là trong những năm gần đây. Nếu như trong năm 1999-2000, Việt Nam còn chưa có tên trong bản đồ thế giới về đổi mới sáng tạo, nhưng điều này đã thay đổi một cách rõ rệt, và những năm gần đây Việt Nam đã trở thành một trong những nước thu nhấp trung bình có chỉ số đổi mới sáng tạo ở tốp đầu các nước có cùng trình độ phát triển. Việt Nam được đánh giá là mạnh ở các chỉ số thuộc nhóm đầu ra của đổi mới sáng tạo (bao gồm sản phẩm của tri thức và công nghệ, và sản phẩm sáng tạo) và hiệu quả đổi mới sáng tạo. Việc chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và thành công trong thu hút đầu tư nước ngoài cho phép Việt Nam đạt thứ hạng cao ở chỉ số về hấp thụ tri thức, cũng như lan truyền tri thức, đăng ký nhãn hiệu hàng hóa…
Tại Hội thảo, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận, chia sẻ ý nghĩa, phương pháp thu thập số liệu, tính toán các chỉ số đổi mới sáng tạo cũng như các giải pháp nâng cao hiệu quả đổi mới sáng tạo và cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo cho Việt Nam; hợp tác trong tương lai như: đào tạo, nâng cao năng lực về thu thập số liệu và phân tích dữ liệu; cải thiện kết quả hoạt động đổi mới sáng tạo và chính sách về đổi mới sáng tạo theo phương pháp đo lường của chỉ số GII; các nghiên cứu và khảo sát có thể cùng thực hiện với tổ chức WIPO.
Trong ngày làm việc tiếp theo 22/3/2017, Bộ KH&CN phối hợp với WIPO tổ chức Hội thảo hướng dẫn cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo theo tinh thần của Nghị quyết 19-2017/NQ-CP của Chính phủ về, qua đó cung cấp những thông tin cần thiết cho các Bộ, ngành, địa phương để triển khai tích cực và có hiệu quả các giải pháp cải thiện năng lực đổi mới sáng tạo cho Việt Nam.