Việc đề xuất và xây dựng hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa là rất cần thiết trong thời điểm hiện tại phục vụ công tác quản lý tài nguyên nước ở Việt Nam trong bối cảnh nhu cầu sử dụng nước ngày càng gia tăng, tình trạng lũ lụt, hạn hán thiếu nước xảy ra thường xuyên trên các lưu vực sông, trong hoàn cảnh đó Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 11 Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông: Hồng, Mã, Cả, Hương, Vu Gia – Thu Bồn, Trà Khúc, Ba, Kôn – Hà Thanh, Sê San, Srepok và Đồng Nai. Trong đó, có các quy định cụ thể việc các hồ chứa phải phối hợp vận hành đảm bảo cắt, giảm lũ cho hạ du trong mùa lũ và cấp nước cho các nhu cầu khai thác, sử dụng nước ở hạ du đảm bảo hài hòa và hiệu quả giữa phát điện và các nhu cầu khác.
Nhằm đảm bảo theo dõi, giám sát các hồ chứa tuân thủ vận hành theo các quy định trong Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông thì việc nghiên cứu, đề xuất hệ thống thông tin trong đó đảm bảo các phương pháp hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ chứa và hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa. Đó là lý do nhóm nghiên cứu của ThS. Nguyễn Tuấn Anh tại Cục Quản lý Tài nguyên nước đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu đề xuất hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa” từ năm 2017 đến năm 2020.
Đề tài nhằm thực hiện các mục tiêu sau: xác định các phương pháp hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ chứa theo Quy trình vận hành liên hồ chứa; và đề xuất Mô hình hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa, trong đó có các chức năng.
Qua quá trình thực hiện các nội dung nghiên cứu, đề tài đã thu được các kết quả như sau:
– Đã đánh giá tổng quan nghiên cứu về hệ thống thông tin phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành các hồ chứa ngoài nước và trong nước; xác định các yêu cầu trong công tác kiểm tra, giám sát, chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ trong 11 Quy trình vận hành liên hồ chứa đã được ban hành từ đó đề xuất công cụ thu thập số liệu, thông tin vận hành hồ chứa, số liệu lưu lượng, mực nước tại các trạm thủy văn khống chế Quy trình vận hành liên hồ chứa và phân tích, chia sẻ, xử lý thông tin, dữ liệu.
– Đã đề xuất phương pháp hỗ trợ công tác chỉ đạo điều hành việc vận hành các hồ chứa theo quy trình vận hành liên hồ chứa, chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa Bộ và các cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương, địa phương.
– Đã đề xuất mô hình hệ thống thông tin phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành việc vận hành các hồ theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trong đó đảm bảo các nội dung: đề xuất các trường thông tin dữ liệu cần thiết của các hồ chứa và các trạm khí tượng thủy văn trong hệ thống thông tin; đề xuất các chức năng cập nhật thông tin về các lưu vực sông, các hồ chứa trong hệ thống thông tin; đề xuất các chức năng cập nhật thông tin về các trạm khí tượng, thủy văn, các đối tượng sử dụng hệ thống… đề xuất các chức năng quản lý các hồ chứa và các trạm khí tượng thủy văn trong hệ thống thông tin; đề xuất chức năng phân quyền, phân cấp đối tượng sử dụng, gồm: đối tượng giám sát, chỉ đạo điều hành, đối tượng vận hành hồ chứa, đối tượng tham khảo; đề xuất chức năng kết nối, cập nhật và chia sẻ thông tin, dữ liệu vận hành với 67 hồ trong quy trình vận hành liên hồ chứa trong 11 lưu vực sông; đề xuất chức năng kết nối, cập nhật thông tin, dữ liệu tại các trạm thủy văn chính trong quy trình; các trạm khí tượng, thủy văn có liên quan trong khu vực; các bản tin dự báo, cảnh báo mưa, lũ, các hình thế thời tiết… đề xuất chức năng phân tích, xử lý thông tin, dữ liệu hồ chứa, thủy văn; đề xuất chức năng chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa các Bộ, ngành, địa phương; đề xuất chức năng hỗ trợ công tác chỉ đạo điều hành như: ra lệnh vận hành, thông báo mức xả dự kiến… đề xuất chức năng tích hợp một số công cụ tính toán, phục vụ ra quyết định; đề xuất chức năng cơ sở dữ liệu lưu trữ thông tin, số liệu, các chỉ đạo điều hành.
Các kết quả nghiên cứu là cơ sở xây dựng Mô hình hệ thống thông tin phục vụ công tác quản lý, theo dõi, giám sát vận hành các hồ chứa theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông.
Có thể tìm đọc báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 18780/2020) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
N.P.D (NASATI) vista.gov.vn