Thật ngoại mục, mới đây bác sĩ phẫu thuật người Pháp Emmanuel Martinod đã giúp những người có khí quản bị tàn phá bởi bệnh ung thư và các căn bệnh khác thoát nạn và thở bình thường trở lại. Trong số những bệnh nhân của ông, có một bệnh nhân đã được phẫu thuật tạo ống khí quản mới hiện đang duy trì tập luyện thể thao, chạy bộ đường dài hàng ngày.
Từ năm 2009, Martinod và nhóm của ông tại Bệnh viện Avicenne (gần thủ đô Paris) đã tiến hành thực hiện hơn 12 ca ghép khí quản sử dụng động mạch chủ được gia cố thêm giàn đỡ đặt bên trong được gọi là ống đỡ động mạch.
Thành công này đã được bác sỹ phẫu thuật cuống họng khen ngợi như là một “tiến bộ kỹ thuật quan trọng”. Kỹ thuật này đã được mô tả chi tiết trên tạp chí The Journal of the American Medical Association (JAMA), và được trình bày tại Đại hội ngành y tổ chức tại San Diego, California.
Trước đây, những nỗ lực để tái thiết lại ống khí quản và đường hô hấp bị tổn thương chủ yếu dựa vào việc sử dụng các ống nhân tạo được tái tạo bằng các tế bào gốc của bệnh nhân. Cách tiếp cận này trở nên vô cùng nổi tiếng, ai cũng biết đến bởi Bác sỹ phẫu thuật người Ý Paolo Macchiarini, đã bị giáng chức, đã gây chết 8 bệnh nhân trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến năm 2014 sau khi thực hiện cấy ghép khí quản nhân tạo cho họ. Có 7 người bị chết do biến chứng, người còn lại không xác định được nơi ở. Gần đây, các nhà điều tra đã phát hiện ra rằng, Macchiarini đã làm sai lệch các kết quả nghiên cứu đã được công bố.
Nhóm nghiên cứu đã gây ấn tượng lớn cho mọi người về ý tưởng sử dụng động mạch chủ – động mạch lớn nhất trong cơ thể – từ những người hiến tặng đã chết để thay thế các phần ống khí quản, ống sụn và mô kết nối thanh quản với ống cuống phổi ăn vào phổi bị tổn thương. Thành của đồng mạch được thế kế có thể chịu đựng được áp lực suốt đời, kênh dẫn máu do tim bơm vào.
Từ bất ngờ đến kinh ngạc
Các động mạch thu thập từ những người hiến tặng có thể lữu trữ, bảo quản đông lạnh đến – 80 độ C (-112 độ F) do đó có thể đảm bảo nguồn cung ứng phong phú.
Ngoài ra, Martinod phát hiện ra rằng, quá trình lưu trữ đóng băng này có một lợi thế lớn đó là: nó hoàn toàn loại bỏ sự cần thiết phải dùng đến thuốc bảo quản để ngăn ngừa hệ thống miễn dịch đào thải cơ quan hoặc bộ phận cơ thể được cấy ghép.
Khi theo dõi các bệnh nhân đầu tiên nhận được các ống khí quản mới, nhóm nghiên cứu nhận được nhiều kết quả rất bất ngờ.
“Chúng tôi đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, bởi vì chúng tôi đã nhìn thấy có sự tái sinh biểu mô”, ông nói.
Bên trong khí quản khỏe mạnh được lót bằng một màng mỏng, được gọi là biểu mô, có tác dụng làm ẩm và bảo vệ đường hô hấp. Nó có chức năng như một hàng rào ngăn bệnh và các vật nhỏ lạ được đưa về phía miệng bởi các lông mao nhỏ xíu.
Điều thật bất ngờ đó là, lớp màng quan trọng này đã xuất hiện trên bề mặt phía bên trong của các động mạch chủ nhân tạo này. Sụn mới cũng bắt đầu hình thành.
Martinod nói: “Đó là điều bất ngờ lớn nhất bởi động mạch chủ đã “biến đổi” thành khí quản. Nó không phải là ma thuật, nhưng không ai thực sự tin rằng nó có thể xảy ra theo cách này”.
Martinod đã tiến hành thay thế khí quản của Volery (bệnh nhân người Pháp bị hẹp khí quản và có nguy cơ tử vong) vào năm 2011 và củng cố nó bằng một ống đỡ động mạch. Trong vòng một vài năm sau, biểu mô đã hình thành và khung đỡ đã được tháo ra.
“Bệnh nhân sau đó có sức khỏe hoàn hảo và hàng ngày thích chạy khoảng 45 – 50 phút”, bác sĩ phẫu thuật cho biết.
Các đồng nghiệp của Martinod đều có những phản ứng tích cực với những phát hiện này.
“Đây là một tiến bộ lớn trong việc kiểm soát những bệnh đường hô hấp trung tâm”, Valerie Rusch, bác sĩ phẫu thuật tại Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering ở New York, nhận xét. “Cách tiếp cận này cung cấp một giải pháp hoàn hảo cho những thách thức từ lâu gặp phải trong lĩnh vực phẫu thuật khí quản”.
Trong nghiên cứu này, Martinod và các đồng nghiệp đã mô tả kết quả của 13 bệnh nhân được cấy ghép gồm: 5 khí quản, 7 phế quản và một carina, đó là nơi khí quản phân tách.
Một bệnh nhân cấy ghép carina bị chết sau một thời gian phẫu thuật. 12 người còn lại đều sống sót ít nhất 90 ngày, và có 10 người trong số này kéo dài sự sống sau gần 4 năm phẫu thuật. Có 8 trong số 10 bệnh nhân này thở bình thường. Tất cả các ống đỡ động mạch đã được lấy ra trung bình là 18 tháng sau khi phẫu thuật.
P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2018-05-breakthrough-surgeon-windpipes-arteries.html,