Parkinson là căn bệnh có các triệu chứng vận động như run, cứng khớp và cử động chậm chạp. Nghiên cứu của Trường Y khoa Yale-Hoa Kỳ đã phát hiện ra cơ chế sinh học đằng sau triệu chứng phổ biến khác nhưng ít được nghiên cứu hơn đó là mất khứu giác. Khoảng 75-90% bệnh nhân Parkinson cho biết khứu giác giảm dần, ngay cả trước khi xuất hiện các triệu chứng vận động và hiện được công nhận là triệu chứng không vận động của bệnh Parkinson.
Các nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Greer và Chandra tại Trường Y Yale đã xác định các cơ chế sinh học đằng sau sự suy giảm khứu giác này bằng cách sử dụng mô hình chuột alpha-synuclein A30P được sử dụng để bắt chước các triệu chứng của bệnh Parkinson ở chuột.
Khi làm các thử nghiệm để kiểm tra khứu giác của chuột (khả năng đánh hơi để kiếm thức ăn), nhóm tác giả phát hiện ra rằng chuột có triệu chứng giai đoạn sau của bệnh Parkinson biểu hiện suy giảm khứu giác. Chuột bị suy giảm khứu giác biểu hiện bệnh lý nghiêm trọng ở các nơ-ron chiếu xa của con đường khứu giác. Họ cũng nhận thấy những con chuột này cho thấy sự giảm phát sinh tế bào thần kinh ở khứu giác. Ngược lại, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bộ não lão hóa khỏe mạnh tiếp tục hình thành các tế bào thần kinh mới ở hành khứu giác trong suốt cuộc đời.
Tiến sĩ Charles Greer cho biết, các bệnh nhân Parkinson đã báo cáo rằng khứu giác bị suy giảm trong nhiều năm. Tuy nhiên, do các triệu chứng vận động của bệnh làm tăng sự suy nhược nên có rất ít nghiên cứu được thực hiện để hiểu cơ chế sinh học cơ bản của kích thước khứu giác.
PGS.TS Sreeganga Chandra cho biết: “Chúng tôi rất vui khi bắt đầu tìm hiểu cơ sở của chứng mất khứu giác ở bệnh nhân Parkinson. Và bắt đầu tìm hiểu bản chất của triệu chứng liên quan đến bệnh Parkinson mà phần lớn chỉ là giai thoại. Những người được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson cho biết họ bị mất khứu giác 10 năm trước khi được chẩn đoán. Tiến sĩ Greer cho biết những phát hiện này có thể giúp phát triển một công cụ chẩn đoán sớm căn bệnh này”.
Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-04-uncovers-mechanism-loss-parkinson-patients.html, 21/4/2023